9.Sınıf Vitaminler Konusuna Ait Çalışma Soruları
Soru 1. 1075
Vitaminler; sağlıklı büyüme, gelişme ve yaşamın devamlılığı için gerekli organik moleküllerdir. Vücudun ihtiyacını karşılamaya yetecek kadar alınmadıklarında bazı fonksiyon bozuklukları ve metabolik rahatsızlıklar oluşabilir.
Bazı vitaminlerin görevleri aşağıda belirtilmiştir.
- Güçlü bir antioksidan vitamindir. Hücre zarını ve diğer yağ yapıdaki bileşenleri toksik bileşiklerin etkilerine karşı korur.
- Cildin, bağ dokularının, kemiklerin ve dişlerin temel yapısal proteini olan kolajenin sentezinde görev alır. Enfeksiyonlara karşı vücudun savunmasını güçlendirir.
- Kanın pıhtılaşma faktörlerini aktive ederek kan kaybını önleyen ve kemiklere kalsiyumun bağlanmasını sağlayarak kemik yoğunluğunu artıran lipit yapılı moleküllerdir.
Görevleri verilen vitamin çeşitlerinin adlarını yazınız.
Cevap İçin Tıklayınız...
Çok güzel bir eşleştirme sorusu 👌 Şimdi verilen görevlerden vitaminleri bulalım:
1. “Güçlü bir antioksidan vitamindir. Hücre zarını ve diğer yağ yapıdaki bileşenleri toksik bileşiklerin etkilerine karşı korur.” 👉 Bu görev E vitamini’ne aittir.
2. “Cildin, bağ dokularının, kemiklerin ve dişlerin temel yapısal proteini olan kolajenin sentezinde görev alır. Enfeksiyonlara karşı vücudun savunmasını güçlendirir.” 👉 Bu görev C vitamini’ne aittir.
3. “Kanın pıhtılaşma faktörlerini aktive ederek kan kaybını önleyen ve kemiklere kalsiyumun bağlanmasını sağlayarak kemik yoğunluğunu artıran lipit yapılı moleküllerdir.” 👉 Bu görev K vitamini’ne aittir.
✅ Sonuç: E vitamini → Antioksidan, hücre zarını korur. C vitamini → Kolajen sentezi, bağışıklık desteği. K vitamini → Kanın pıhtılaşması, kemik sağlığı.
Soru 2. 1494
Vitaminler, büyüme, gelişme, metabolik fonksiyonlar ve yaşamın sürdürülmesi için yeterli miktarda alınması gereken organik bileşiklerdir. Çoğu vitamin vücut tarafından üretilemez, bu nedenle besinler yolu ile alınmaları gerekir. Her vitaminin spesifik biyolojik işlevi ve eksiklik durumunda ortaya çıkan klinik tablosu farklıdır. Ayrıca aşırı vitamin alımı da toksik etkiler doğurabilir. Bazı vitaminlerin eksiklik belirtileri kısa sürede ortaya çıkarken, bazılarının belirtileri ise çok daha geç sürede fark edilir.
A, D, E ve K vitaminlerinin hangi çeşit vitamin grubuna ait olduğunu belirtiniz. Bu grup vitaminlerin eksiklik belirtilerinin vücutta geç ortaya çıkmasının nedenini açıklayınız.
Cevap İçin Tıklayınız...
🔹 A, D, E ve K vitaminleri hangi gruba girer?: Bu vitaminler yağda çözünen vitaminler grubuna aittir.
🔹 Eksiklik belirtilerinin geç ortaya çıkma nedeni: Yağda çözünen vitaminler, vücutta karaciğerde ve yağ dokuda depolanabilir. Depolandıkları için kısa süreli yetersizlikte hemen eksiklik belirtileri görülmez. Vücuttaki depolar tükendikten sonra belirtiler ortaya çıkar.
✅ Sonuç: A, D, E, K vitaminleri → yağda çözünen vitaminlerdir. Eksiklik belirtileri geç ortaya çıkar çünkü bu vitaminler vücutta depolanır. 👉 Yani suda çözünen vitaminlerde (B ve C) eksiklik daha çabuk fark edilirken, yağda çözünenlerde bu durum daha geç olur.
Soru 3. 1281
Biyoloji dersinde öğrenciler, vitaminler konusunda öğrendikleri bilgileri pekiştirmek için oyun kartları tasarlamıştır. Tasarladıkları oyun kartlarında vitaminler ile ilgili sadece bir ipucu verilmektedir. Sonrasında oyun kartını seçen öğrenciden bu vitamini tahmin edip onun eksikliğinde oluşabilecek hastalıkları söylemesi istenmektedir. Oyun kartlarından iki tanesine ait görsel aşağıda verilmiştir.
1 ve 2 numaralı kartlardaki ipuçlarından yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. 1 ve 2 numaralı kartlarda bilgileri verilen vitaminler hangileridir?
2. Bu kartlarda verilen bilgilere göre belirlediğiniz vitaminlerin eksikliği insan vücudunda hangi rahatsızlıklara yol açabilir?
3. Bu kartlarda verilen bilgilere göre belirlediğiniz vitaminler ile ilgili iki ortak özellik yazınız.
Cevap İçin Tıklayınız...
1. Kart → “Sindirim sistemindeki bakteriler tarafından üretilir ve yağda çözünür.”
Bu özellik K vitamini’ne aittir. Eksikliğinde: Kanın pıhtılaşması gecikir, küçük yaralanmalarda bile uzun süre kanama olabilir.
2. Kart → “Kuvvetli bir antioksidandır ve suda çözünür.” Bu özellik C vitamini’ne aittir. Eksikliğinde: Skorbüt hastalığı görülür (diş eti kanamaları, yaraların geç iyileşmesi, bağ dokusu zayıflığı).
3. Ortak Özellikler: Her ikisi de vücudun sağlıklı çalışması için mutlaka dışarıdan alınması gereken organik bileşiklerdir. Her ikisi de eksikliklerinde ciddi hastalıklara yol açar (K vitamini → pıhtılaşma bozukluğu, C vitamini → skorbüt).
✅ Sonuç
Vitaminler: Kart 1 → K vitamini Kart 2 → C vitamini
Eksiklik hastalıkları: K vitamini eksikliği → kanın geç pıhtılaşması C vitamini eksikliği → skorbüt
Ortak özellikler: Her ikisi de vücut için zorunlu organik bileşiklerdir. Eksiklikleri sağlık sorunlarına yol açar.