TYT 9.Sınıf Sitoplazma Konusuna Ait Çıkmış Soruları
Soru 1.
5826
(2011-Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS))
Hipertonik tuz çözeltisine konmuş bir hücrenin sitoplazmasının ozmotik basıncındaki değişimi gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?
A.
B.
C.
D.
E.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
| Şıklar | Ozmotik Basınç Değişimi ile İlgili mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| A | ❌ Yanlış | Sürekli düşüş gösterir, ancak hücre tamamen su kaybetmez. |
| B | ✅ Doğru | Başlangıçta düşüş olur, ancak su kaybı bir süre sonra dengeye ulaşır. |
| C | ❌ Yanlış | Sürekli bir artış görülmez, çünkü hücre su almaz. |
| D | ❌ Yanlış | Sürekli azalma gösterir, ancak belirli bir seviyede durur. |
| E | ❌ Yanlış | Sabit bir ozmotik basınç gösterir, ancak hipertonik ortamda bu mümkün değildir. |
Soru 2.
5438
(2008-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Hücre zarından madde alışverişiyle ilgili olarak
I. Moleküllerin, derişimlerinin az olduğu ortamdan çok olduğu ortama taşınması,
II. Hücredeki büyük moleküllü atık maddelerin dışarı atılması,
III. Difüzyonla alınamayacak kadar büyük moleküllerin hücre içine alınması,
IV. Suyun hipotonik ortamdan hücre içine geçmesi,
V. Moleküllerin kolaylaştırılmış difüzyonla hücre içine alınması
Olaylarından hangilerinin gerçekleştirilmesi için ATP enerjisi kullanılır?
A. I ve VB. II ve IV
C. I, II ve III
D. I, III ve IV
E. II, III ve V
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Hücre zarından madde alışverişi sırasında bazı işlemler enerji gerektirirken bazıları pasif taşıma ile gerçekleşir. ATP harcanan olaylar genellikle aktif taşıma, endositoz ve ekzositoz gibi süreçleri kapsar.
| Şıklar | ATP Kullanımı ile İlgili mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| I | ✅ Evet | Aktif taşıma ile moleküller az yoğun ortamdan çok yoğun ortama ATP harcanarak taşınır. |
| II | ✅ Evet | Ekzositoz ile büyük moleküllü atıklar ATP harcanarak dışarı atılır. |
| III | ✅ Evet | Endositoz ile büyük moleküller ATP harcanarak hücre içine alınır. |
| IV | ❌ Hayır | Osmotik dengeyle gerçekleşir, ATP harcanmaz. |
| V | ❌ Hayır | Kolaylaştırılmış difüzyon ATP gerektirmez, taşıyıcı proteinler sayesinde pasif gerçekleşir. |
Soru 3.
5611
(2005-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Hücrede gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, enerji kullanılan bir metabolizma olayı değildir?
A. Karbondioksit difüzyonuB. Glikozdan glikojenin oluşturulması
C. ADP nin ATP ye dönüştürülmesi
D. Klorofil taşıyan bir hücrede glikoz oluşturulması
E. Hücre zarında yıpranmış bölümlerin moleküler yapılarının yenilenmesi
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
Hücrede gerçekleşen bazı olaylar ATP gerektirirken, bazıları kendiliğinden gerçekleşir. Difüzyon, maddelerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçişi olduğundan enerji harcanmaz.
| Şıklar | Enerji Kullanımı Gerekli mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| A | ❌ Hayır | Difüzyon pasif taşımadır, hücre enerji harcamaz. (Doğru cevap) |
| B | ✅ Evet | Dehidrasyon sentezi ile ATP harcanarak glikojen sentezlenir. |
| C | ✅ Evet | Fosforilasyon reaksiyonu ile ATP sentezi için enerji gerekir. |
| D | ✅ Evet | Fotosentez sürecinde ATP harcanarak glikoz sentezlenir. |
| E | ✅ Evet | Hücre onarım süreçleri ATP gerektirir. |
Soru 4.
5514
(2004-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Bir osmoz deneyinde, bir patates yumrusundan alınan eşit ağırlıktaki dört parça, ayrı ayrı olarak, içinde eşit hacimde, ancak farklı derişimde tuz çözeltileri bulunan, I, II, III, IV numaralı ölçekli kaplara konmuş ve kapların ağzı kapatılmıştır. Bu dört ortamda bulunan patates parçalarının ağırlıklarında t süresince saptanan değişmeler aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir.
Bu grafiklere göre, deneyde kullanılan ortamların, derişimi en az olandan en çok olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
A. I, III, II, IVB. II, I, IV, III
C. III, I, IV, II
D. III, IV, II, I
E. IV, II, III, I
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Soru 5.
5188
(2002-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Çürükçül beslenen bir canlıda,
I. Sindirim enzimlerinin oluşması,
II. Sindirim enzimlerinin besin maddelerini etkilemesi,
III. Boşaltım maddelerinin oluşması
Olaylarından hangileri, bu canlının hücresi dışında gerçekleşir?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. Yalnız III
D. I ve II
E. II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Çürükçül (saprofit) beslenen canlılar, organik maddeleri hücre dışında sindirerek parçalar ve monomerleri hücre içine alır. Bu canlılar ekstrasellüler (hücre dışı) sindirim yapar.
| Şıklar | Hücre İçinde mi? | Hücre Dışında mı? | Açıklama |
|---|---|---|---|
| I | ✅ Hücre içinde | ❌ Hayır | Enzimler hücre içinde ribozomlarda sentezlenir. |
| II | ❌ Hayır | ✅ Hücre dışında | Saprofitler enzimlerini dışarı salgılar ve sindirim hücre dışında gerçekleşir. (Doğru cevap) |
| III | ✅ Hücre içinde | ❌ Hayır | Sindirilen moleküllerin atıkları hücre içinde oluşur ve dışarı atılır. |