Cevap: B

Soruda, iskelet kası hücrelerinde glikozun kullanıldığı ve ATP üretildiği tüm katabolik (yıkım) reaksiyonlarda hangi olayların ortak olarak gerçekleştiği soruluyor.

✅ Ön Bilgi: Glikozun yıkımı iskelet kasında: Oksijenli solunum (varsa O₂) Laktik asit fermantasyonu (yetersiz O₂ durumunda) gibi iki farklı yolla gerçekleşebilir.

Şimdi ifadeleri değerlendirelim:

❌ I. Karbon dioksit (CO₂) oluşması; Sadece oksijenli solunumda olur. Glikoliz → Pirüvat → Asetil-CoA → Krebs döngüsü → CO₂ Ancak laktik asit fermantasyonunda CO₂ oluşmaz. ✅ Bu yüzden bu olay her zaman ortak değildir.

✅ II. NAD⁺ molekülünün indirgenmesi; Ortak olaydır. Glikoliz evresinde her durumda (O₂ olsa da olmasa da) → NAD⁺ → NADH'ye indirgenir. ✅ Hem oksijenli solunumda hem de fermantasyonda gerçekleşir.

❌ III. FAD molekülünün yükseltgenmesi; FAD → FADH₂ indirgenir (örneğin oksijenli solunumda Krebs döngüsünde) Ancak: FAD yalnızca oksijenli solunumda devreye girer. Fermantasyonda FAD hiç kullanılmaz. ✅ Ayrıca soru FAD’ın yükseltgenmesi diyor → bu da yalnızca ETS’de olur. → Bu olay da her durumda gerçekleşmez.

✅ Sonuç: I → ❌ II → ✅ III → ❌ Doğru cevap: B şıkkı

Cevap: B

Evet, şimdi bu soruyu kalp kası bilgileri ve kas tiplerine dair genel bilgiyle birlikte tek tek seçenekleri analiz ederek değerlendirelim:

❌ A) Kanın doku ve organlara pompalanması; Yanıltıcı gibi görünse de yanlış. Bu işlem kalp tarafından yapılır ve kalp kası özel çizgili kastır, düz kas değildir. Damar çeperlerinde düz kaslar olsa da kanı pompalayan yapı kalptir, yani bu olayda kalp kası görev yapar, düz kas değil.

✅ B) Göz bebeğinin ışık miktarına göre büyümesi; Doğru. İris kasları (göz bebeğini büyütüp küçülten kaslar) düz kastır. Işığa göre göz bebeği büyür/küçülür → istemsiz gerçekleşir → düz kas çalışmasıyla olur.

❌ C) Göz küresinin farklı yönlere hareket etmesi; Yanlış. Bu hareketi sağlayan göz dışı kaslar, çizgili kaslardır (istemli çalışır, iskelet kası gibi).

❌ D) Soluk alma sırasında göğüs kafesinin genişlemesi; Yanlış. Göğüs kafesini genişleten kaslar → kaburgalar arası kaslar Bunlar çizgili kastır (istemsiz çalışsa da düz kas değildir).

❌ E) Diyaframın düzleşmesi ile akciğer hacminin artması; Yanlış. Diyafram da çizgili kastır ama otonom çalışır Yani düz kas gibi istemsizdir ama yapı olarak çizgili kastır

✅ Sonuç: Düz kasların görev yaptığı tek olay B şıkkında verilmiştir: “Göz bebeğinin ışık miktarına göre büyümesi” Doğru cevap: B ✅

Cevap: B

Cevap: B

Cevap: B

Cevap: D

Uzun süreli egzersiz sırasında kas hücreleri ATP üretmek için farklı enerji kaynaklarını kullanır.

1. Başlangıçta kaslarda depolanmış kreatin fosfat ve glikojen hızla tükenir.

2. Oksijen yetersizliği başladığında kas hücreleri anaerobik solunuma (fermentasyona) geçer ve laktik asit üretimi artar.

3. Yoğun ATP kullanımı sonucunda, ADP ve inorganik fosfat (Pi) birikmeye başlar.

Uzun süreli egzersizde laktik asit, ADP ve inorganik fosfat (Pi) miktarı artar. Buna karşılık, kreatin fosfat ve glikojen tükenir.

Cevap: C

Vücut, enerji ihtiyacını öncelikli olarak en kolay erişilebilir kaynaklardan karşılar. Bu süreç besin alımı sonrası enerji kullanım sırasına göre gerçekleşir:

Önce Kandaki Glukoz Kullanılır.

• Yemek sonrası kana geçen glukoz, hücreler tarafından enerji üretimi için kullanılır.

Kandaki Glukoz Azalınca Karaciğerde Depolanan Glikojen Kullanılır.

• Glikojen, karaciğer ve kaslarda depolanan glukozun çok dallı polisakkarit formudur.
• Glukoz azaldığında ilk olarak karaciğerdeki glikojen yıkılır ve glukoza çevrilerek kana verilir.
• Bu nedenle kandaki glukoz bittikten sonra ilk kullanılan molekül C şıkkındaki "Karaciğerde depolanmış glikojen"dir.

Glikojen Tükenince Yağlar Kullanılmaya Başlanır.

• Karaciğerdeki glikojen tükendiğinde, enerji ihtiyacı yağ dokuda depolanan trigliseritlerden karşılanır.
• Yağ asitleri beta oksidasyon ile enerjiye dönüştürülür.

Proteinler Son Çare Olarak Kullanılır.

• Vücut, proteinleri enerji kaynağı olarak kullanmayı tercih etmez çünkü proteinler öncelikle yapısal ve fonksiyonel görevler için gereklidir.
• Ancak uzun süreli açlık veya aşırı enerji ihtiyacında, önce kas proteinleri ve daha sonra kan proteinleri yıkılarak enerjiye çevrilir.

Cevap: E

İskelet kasının kasılma süreci sinir uyarısıyla başlar ve belirli adımlarla ilerler. Doğru sıralama şu şekildedir:

(V) Motor uç plaklarındaki nörondan sinaptik boşluğa asetilkolin salınması

• Kas kasılması sinirsel uyarıyla başlar.
• Motor nöronun akson ucu, sinaptik boşluğa asetilkolin (ACh) salgılar.
• Asetilkolin, kas hücresinin zarında (sarkolemma) reseptörlere bağlanarak kası uyarır.

(III) Kas hücresinde oluşan depolarizasyonun kas hücresi zarı boyunca yayılması

• Asetilkolin etkisiyle kas hücresinin zarında bir aksiyon potansiyeli (depolarizasyon) oluşur.
• Bu elektriksel uyarı T-tübüller aracılığıyla kas lifleri boyunca yayılır.

(I) Kas hücresinin endoplazmik (sarkoplazmik) retikulumundan Ca++ iyonlarının serbest kalması

• Depolarizasyon, sarkoplazmik retikulumu (SR) uyarır ve buradan Ca++ iyonlarının serbest bırakılmasını sağlar.

(IV) Ca++ iyonunun aktin filamentine bağlanmasıyla miyozinin aktine bağlanma bölgelerinin açılması

• Serbest kalan Ca++ iyonları, aktin üzerindeki troponin proteinine bağlanır.
• Bu bağlanma, tropomiyozini yer değiştirerek miyozin başlarının aktine bağlanmasını sağlar.

(II) Miyozin ile aktin filamentlerinin ATP kullanılarak birbiri üzerinde kayması

• Miyozin başları, ATP kullanarak aktine bağlanır ve kas kasılmasını sağlar.
• Bu süreç kas liflerinin kısalmasına ve kasın kasılmasına neden olur.

Cevap: D

Cevap: B