11.Sınıf Kas Sistemi Konusuna Ait Çıkmış Soruları
Soru 1.
5943
(MEBİ 20.01.2025 AYT Deneme Sınavı)
İnsanda uyarılan çizgili bir kasın kasılması sırasında aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?
A. Asetilkolin etkisi ile kas hücrelerine Na+ iyonlarının girmesiB. Ca+2 iyonlarının aktif taşıma ile sarkoplazmik retikuluma taşınması
C. Defosforilasyon sonucu oluşan enerjiyle miyozin başının aktin filamentine bağlanması
D. Ca+2 iyonlarının aktin filamentindeki özel bölgelere bağlanması
E. Aktin filamentlerin sarkomerin merkezine doğru kayarak hareket etmesi
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Soru 2.
5708
(MEBİ 10.02.2025 AYT Deneme Sınavı)
İnsanda kolun hareket etmesini sağlayan A ve B kaslarının iki farklı durumu aşağıda gösterilmiştir.
Buna göre A ve B kaslarında meydana gelen durum değişimlerinde aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?
A. 1. durumda A kasındaki aktin filamentleri birbirinden uzaklaşır.B. 2. durumda A kasındaki miyozin filamentlerinin boyu kısalır.
C. 1. durumda asetilkolin etkisi ile B kası hücrelerine Na+ iyonları girer.
D. 2. durumda B kası hücrelerindeki Ca+2 iyonları sarkoplazmik retikuluma taşınır.
E. 1. durumda B kasındaki aktin filamentleri, miyozin filamentlerinin üzerinde kayar.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Soru 3.
5136
(2013-Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS))
Aşağıdaki şekil, bir iskelet kasının mikroskobik yapısını göstermektedir.
Kayan iplikçikler (filamentler) modeline göre,
Kasılma sırasında;
I. Sarkomerin boyunun kısalması,
II. Aktin ve miyozin iplikçiklerinin boyunun kısalması,
III. “I” bandının daralması,
Gevşeme sırasında;
IV. “A” bandının boyunun uzaması,
V. “Z” çizgilerinin birbirinden uzaklaşması,
VI. “H” bandının boyunun aynı kalması
Olaylarından hangileri görülür?
A. I, II ve IVB. I, III ve V
C. II, III ve VI
D. I, III, IV ve V
E. II, III, V ve VI
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Soru 4.
5903
(2011-Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS))
İnsanın iskelet kası dokusunda, uzun süreli egzersizde,
I. Kreatin fosfat,
II. Laktik asit,
III. Glikojen,
IV. ADP,
V. İnorganik fosfat
Moleküllerinden hangilerinin miktarında artış görülür?
A. I, II ve IIIB. I, III ve IV
C. II, III ve V
D. II, IV ve V
E. III, IV ve V
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
Uzun süreli egzersiz sırasında kas hücreleri ATP üretmek için farklı enerji kaynaklarını kullanır.
1. Başlangıçta kaslarda depolanmış kreatin fosfat ve glikojen hızla tükenir.
2. Oksijen yetersizliği başladığında kas hücreleri anaerobik solunuma (fermentasyona) geçer ve laktik asit üretimi artar.
3. Yoğun ATP kullanımı sonucunda, ADP ve inorganik fosfat (Pi) birikmeye başlar.
| Molekül | Başlık | Açıklama |
|---|---|---|
| I) Kreatin fosfat (KP) | ❌ Azalır | Hızlı enerji kaynağı olarak kullanılır, uzun süreli egzersizde tükenir. |
| II) Laktik asit | ✅ Artar | Yoğun egzersizde oksijen yetmezse anaerobik solunumla laktik asit birikir. |
| III) Glikojen | ❌ Azalır | Kaslar glikojeni enerji kaynağı olarak harcar, uzun egzersizde tükenmeye başlar. |
| IV) ADP | ✅ Artar | ATP hızla kullanıldıkça ADP birikir. |
| V) İnorganik fosfat (Pi) | ✅ Artar | ATP parçalandıkça serbest fosfat iyonu açığa çıkar. |
Uzun süreli egzersizde laktik asit, ADP ve inorganik fosfat (Pi) miktarı artar. Buna karşılık, kreatin fosfat ve glikojen tükenir.
Soru 5.
5903
(2010-Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS))
Yemek yedikten sonra uzun süre yüzen bir insan enerji elde etmek için kandaki glukozu kullandıktan sonra aşağıdaki moleküllerden hangisini ilk olarak kullanır?
A. Kan proteinleriniB. Kas proteinlerini
C. Karaciğerde depolanmış glikojeni
D. Kandaki aminoasitleri
E. Yağ dokuda depolanmış yağı
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Vücut, enerji ihtiyacını öncelikli olarak en kolay erişilebilir kaynaklardan karşılar. Bu süreç besin alımı sonrası enerji kullanım sırasına göre gerçekleşir:
Önce Kandaki Glukoz Kullanılır.
- Yemek sonrası kana geçen glukoz, hücreler tarafından enerji üretimi için kullanılır.
Kandaki Glukoz Azalınca Karaciğerde Depolanan Glikojen Kullanılır.
- Glikojen, karaciğer ve kaslarda depolanan glukozun çok dallı polisakkarit formudur.
- Glukoz azaldığında ilk olarak karaciğerdeki glikojen yıkılır ve glukoza çevrilerek kana verilir.
- Bu nedenle kandaki glukoz bittikten sonra ilk kullanılan molekül C şıkkındaki "Karaciğerde depolanmış glikojen"dir.
Glikojen Tükenince Yağlar Kullanılmaya Başlanır.
- Karaciğerdeki glikojen tükendiğinde, enerji ihtiyacı yağ dokuda depolanan trigliseritlerden karşılanır.
- Yağ asitleri beta oksidasyon ile enerjiye dönüştürülür.
Proteinler Son Çare Olarak Kullanılır.
- Vücut, proteinleri enerji kaynağı olarak kullanmayı tercih etmez çünkü proteinler öncelikle yapısal ve fonksiyonel görevler için gereklidir.
- Ancak uzun süreli açlık veya aşırı enerji ihtiyacında, önce kas proteinleri ve daha sonra kan proteinleri yıkılarak enerjiye çevrilir.
Soru 6.
5896
(2010-Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS))
Bir iskelet kasında gerçekleşen,
I. Kas hücresinin endoplazmik (sarkoplazmik) retikulumundan Ca++ iyonlarının serbest kalması,
II. Miyozin ile aktin filamentlerinin ATP kullanılarak birbiri üzerinde kayması,
III. Kas hücresinde oluşan depolarizasyonun kas hücresi zarı boyunca yayılması,
IV. Ca++ iyonunun aktin filamentine bağlanmasıyla miyozinin aktine bağlanma bölgelerinin açıl- ması,
V. Motor uç plaklarındaki nörondan sinaptik boşluğa asetilkolin salınması
Olaylarının doğru sırası aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A. I – IV – III – V – IIB. II – V – I – III – IV
C. III – V – I – II – IV
D. V – II – I – IV – III
E. V – III – I – IV – II
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
İskelet kasının kasılma süreci sinir uyarısıyla başlar ve belirli adımlarla ilerler. Doğru sıralama şu şekildedir:
(V) Motor uç plaklarındaki nörondan sinaptik boşluğa asetilkolin salınması
- Kas kasılması sinirsel uyarıyla başlar.
- Motor nöronun akson ucu, sinaptik boşluğa asetilkolin (ACh) salgılar.
- Asetilkolin, kas hücresinin zarında (sarkolemma) reseptörlere bağlanarak kası uyarır.
(III) Kas hücresinde oluşan depolarizasyonun kas hücresi zarı boyunca yayılması
- Asetilkolin etkisiyle kas hücresinin zarında bir aksiyon potansiyeli (depolarizasyon) oluşur.
- Bu elektriksel uyarı T-tübüller aracılığıyla kas lifleri boyunca yayılır.
(I) Kas hücresinin endoplazmik (sarkoplazmik) retikulumundan Ca++ iyonlarının serbest kalması
- Depolarizasyon, sarkoplazmik retikulumu (SR) uyarır ve buradan Ca++ iyonlarının serbest bırakılmasını sağlar.
(IV) Ca++ iyonunun aktin filamentine bağlanmasıyla miyozinin aktine bağlanma bölgelerinin açılması
- Serbest kalan Ca++ iyonları, aktin üzerindeki troponin proteinine bağlanır.
- Bu bağlanma, tropomiyozini yer değiştirerek miyozin başlarının aktine bağlanmasını sağlar.
(II) Miyozin ile aktin filamentlerinin ATP kullanılarak birbiri üzerinde kayması
- Miyozin başları, ATP kullanarak aktine bağlanır ve kas kasılmasını sağlar.
- Bu süreç kas liflerinin kısalmasına ve kasın kasılmasına neden olur.
Soru 7.
5660
(2007-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Aşağıdaki şema, insanda bir sarkomerin yapısını göstermektedir.
Kayan iplikler hipotezine göre, kasılmış bir çizgili kasın gevşemesi sırasında,
I. H bandının kısalması,
II. A bandının aynı kalması,
III. I bandının kısalması,
IV. Z çizgilerinin birbirinden uzaklaşması
Olaylarından hangileri görülür?
A. I ve IIB. I ve III
C. II ve III
D. II ve IV
E. III ve IV
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
Soru 8.
5685
(2021-YKS-Alan Yeterlilik Testleri (AYT))
İnsanda iskelet kaslarının kasılmasıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. İskelet kaslarının kasılmasında Ca2+ iyonlarına gereksinim duyulur.B. Kasılma sırasında iskelet kası hücrelerindeki aktin ve miyozin iplikçiklerinin boyu kısalır.
C. İskelet kasları enerji kaynağı olarak glikojeni kullanabilir
D. İskelet kası hücrelerinin uyarılması motor sinirlerle gerçekleşir.
E. İskelet kaslarında kasılma sırasında sarkomerlerin boyu kısalır.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B