TYT 9.Sınıf Hücrenin Kısımları Konusuna Ait Çıkmış Soruları
Soru 1.
5245
(MEBİ 20.01.2025 TYT Deneme Sınavı)
Aşağıda bir hücre çeşidi şematize edilmiştir.
Bu hücrede
I. Zehirli maddeleri yok etme,
II. Metabolik atıkları depolama,
III. Karbon dioksit özümlemesi ile besin üretme
Olaylarından hangilerini gerçekleştiren organeller bulunabilir?
A. Yalnız IB. Yalnız III
C. I ve II
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
- Bu soru, hücrenin organellerinin hangi görevleri üstlendiğini ölçmeye yöneliktir. Hücrede bulunan organellerin görevlerini bilmek ve bu görevleri birbirinden ayırt edebilmek gerekiyor. Şıklarda belirtilen
- I. görev olan "zehirli maddeleri yok etme" görevi, hücrede bulunan lizozomlar tarafından gerçekleştirilir.
- II. görev olan Metabolik atıkları depolama görevi kofullar tarafından yapılır.
- III. görev olan "karbon dioksit özümlemesi ile besin üretme" ise kloroplastlar tarafından gerçekleştirilir.
- Bu hücre şemasında lizozomlar, kofullar ve kloroplastlar bulunduğu için, bu hücrede I, II ve III. görevlerin hepsi gerçekleştirilebilir. Bu nedenle doğru cevap "E" şıkkıdır.
Soru 2.
5199
(2022-YKS-Temel Yeterlilik Testi (TYT))
İnsanda, bir karaciğer hücresi çekirdeğinde;
I. Gen,
II. Nükleotit,
III. Kromozom
Sayılarının en az olandan en çok olana doğru sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?
A. I — II — llIB. I — III — ll
C. ll — I — lll
D. III — I — II
E. lll — ll — I
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
- Karaciğer hücresi çekirdeğinde bulunan en az sayıda olan yapı genlerdir. Genler, kromozomlarda bulunurlar ve kromozomlar ise nükleotitlerden oluşurlar.
- Dolayısıyla, sıralama III (Kromozom) - I (Gen) - II (Nükleotit) şeklinde olmalıdır.
Soru 3.
5813
(2022-YKS-Temel Yeterlilik Testi (TYT))
Tipik bir bitki ve hayvan hücresi karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi ortak değildir?
A. Enerji kullanarak hücre içine molekül almaB. Oksijen kullanarak enerji üretimi gerçekleştiren organellere sahip olma
C. Hücrede üretilen bazı maddeleri hücre dışına salgılama
D. Üzerinde ribozomlar bulunan endoplazmik retikuluma sahip olma
E. Atık ürünleri merkezi kofulda depolama
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
- Bitki ve hayvan hücreleri arasındaki temel farklardan biri, atık ürünlerin depolanma şeklidir.
- Bitki hücreleri, atık ürünleri merkezi vakuol adı verilen bir organelde depolarlar. Bu organel, hücrenin içindeki su dengesini sağlar ve atıkların depolanmasını sağlar.
- Hayvan hücrelerinde ise atık ürünler, hücre zarından dışarı atılır ve genellikle böbrekler, akciğerler gibi organlar aracılığıyla vücuttan uzaklaştırılır. Dolayısıyla, atık ürünlerin merkezi kofulda depolanması özelliği sadece bitki hücrelerine özgüdür ve hayvan hücrelerinde bulunmaz.
- Bu nedenle, verilen seçenekler arasında atık ürünleri merkezi kofulda depolama özelliğine sahip olmamak, bitki ve hayvan hücrelerinin ortak bir özelliği değildir.
Soru 4.
5795
(2024-YKS-Temel Yeterlilik Testi (TYT))
Hücre çekirdeği ile ilgili
I. İnsandaki olgun vücut hücrelerinin çekirdek sayısı aynıdır.
II. İki katlı bir zar tarafından kuşatılmıştır.
III. Tüm hücreler yaşamları boyunca çekirdeğe sahiptir.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. Yalnız III
D. I ve II
E. II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
Soru 5.
5101
(2013-Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS))
I. Merkezi koful
II. Granüllü endoplazmik retikulum
III. Hücre zarı
IV. Hücre duvarı
V. Hücre iskeleti elemanları
Yukarıdaki hücresel yapılardan hangileri, hem hayvan hem de bitki hücresinde bulunabilir?
A. I ve IIB. III ve IV
C. I, II ve III
D. II, III ve V
E. II, IV ve V
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
Soru 6.
5106
(2012-Lisans Yerleştirme Sınavı-2 (LYS2))
Hayvansal hücre zarlarına özgüllük kazandıran glikolipitler, aşağıdakilerin hangisinde sentezlenir?
A. RibozomlardaB. Sitoplazmada
C. Golgi aygıtında
D. Lizozomda
E. Hücre zarında
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
Hücre zarının temel bileşenlerinden biri olan glikolipitler, Golgi aygıtında sentezlenir ve hücre zarına özgüllük kazandırır.
- Glikolipitler, hücre zarında karbonhidrat ve lipit birleşimiyle oluşan moleküllerdir
- Hücre tanınmasında, hücreler arası iletişimde ve bağışıklık sisteminde önemli rol oynarlar.
- Golgi aygıtı, hücre zarında bulunacak olan lipitlere karbonhidrat ekleyerek glikolipitleri oluşturur ve hücre zarına taşır.
Soru 7.
5206
(2011-Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS))
X, Y ve Z olarak verilen lipit, nükleik asit ve protein makromoleküllerinin hücrede temel olarak bulunduğu yerler aşağıdaki tabloda + işaretiyle gösterilmiştir.
Buna göre, bu makromoleküller aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
X Y Z
A. Protein Lipit Nükleik asitB. Protein Nükleik asit Lipit
C. Lipit Protein Nükleik asit
D. Nükleik asit Lipit Protein
E. Nükleik asit Protein Lipit
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
Tablo, üç temel makromolekülün (protein, lipit, nükleik asit) hücrede hangi yapısal bileşenlerde bulunduğunu göstermektedir.
- Hücre zarı → Lipit + Protein içerir.
- Çekirdek ve çekirdek zarı → Nükleik asit + Protein içerir.
- Ribozom → Protein + Nükleik asit içerir.
Bu bilgilere dayanarak:
X → Hücre zarı + Çekirdek ve zarda bulunuyor.
→ Protein (Hücre zarında bulunur ve çekirdek zarında da vardır).
Y → Hücre zarında bulunuyor, çekirdek ve ribozomda yok.
→ Lipit (Hücre zarının temel bileşenlerinden biridir).
Z → Çekirdek ve ribozomda bulunuyor.
→ Nükleik asit (Çekirdekte DNA, ribozomda rRNA bulunur).
Soru 8.
5716
(2009-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Ökaryotik bir hücrede, salgılanmak üzere sentezlenen bir protein aşağıdaki yollardan hangisini izler?
A. Golgi aygıtı – Granülsüz endoplazmik retikulum– Hücre zarıB. Golgi aygıtı – Granüllü endoplazmik retikulum – Hücre zarı
C. Granüllü endoplazmik retikulum – Hücre zarı – Golgi aygıtı
D. Granüllü endoplazmik retikulum – Golgi aygıtı – Hücre zarı
E. Granülsüz endoplazmik retikulum – Golgi aygıtı– Hücre zar
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
Granüllü Endoplazmik Retikulum (GER): Salgı proteinleri, granüllü endoplazmik retikulumun (GER) üzerindeki ribozomlarda sentezlenir. GER, ribozomlarla kaplı olduğu için protein sentezi ve bu proteinlerin taşınması için özel bir yapıya sahiptir.
Golgi Aygıtı: GER’de sentezlenen proteinler, veziküller aracılığıyla Golgi aygıtına taşınır. Golgi aygıtı, bu proteinleri düzenler, modifiye eder (örneğin, karbonhidrat ya da lipit eklenmesi gibi) ve paketler.
Hücre Zarı: Golgi aygıtında paketlenen proteinler, veziküller aracılığıyla hücre zarına taşınır. Bu veziküller hücre zarıyla birleşir ve proteinler hücre dışına salgılanır (ekzositoz).
Proteinlerin salgılanma yolu sırasıyla granüllü endoplazmik retikulum → Golgi aygıtı → hücre zarıdır.