12.Sınıf Canlılık ve Enerji Konusuna Ait Çıkmış Soruları
Soru 1.
773
(2018-YKS-Alan Yeterlilik Testleri (AYT))
Aşağıdaki grafiklerde, bir çöl faresi ve bir insanın çeşitli yollarla günlük su kazancı ve su kaybı oranları gösterilmiştir.
Bu grafiklere göre, aşağıdaki ifadelerden hangi yanlıştır?
A. Çöl faresi su gereksinimlerinin büyük kısmını metabolizma sonucu açığa çıkan sudan karşılar.B. İnsan, su gereksinimlerinin çoğunu içilerek alınan sudan karşılar.
C. Çöl faresi, su içmeksizin yaşamını sürdürebilmektedir.
D. İnsanın idrarla su kaybı, çöl faresine kıyasla daha fazladır.
E. Çöl faresi küçük vucutlu olduğu için vücut yüzeyinden kaybedilen su önemsizdir.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
Açıklama: Grafikler, çöl faresi ve insan için günlük su kazancı ve su kaybı yüzdelerini karşılaştırıyor.
Şıkların değerlendirilmesi:
A) Çöl faresi su gereksinimlerinin büyük kısmını metabolizma sonucu açığa çıkan sudan karşılar. ✅ Grafikte çöl faresinin su kazancının en büyük oranı metabolizmadan gelen (turuncu) sudur.
B) İnsan, su gereksinimlerinin çoğunu içilerek alınan sudan karşılar. ✅ İnsanda su kazancında en büyük oran içilen sudan (kırmızı) gelmektedir.
C) Çöl faresi, su içmeksizin yaşamını sürdürebilmektedir. ✅ Grafikte neredeyse hiç içme suyu tüketmiyor, buna rağmen su dengesi sağlanıyor. Çöl adaptasyonudur.
D) İnsanın idrarla su kaybı, çöl faresine kıyasla daha fazladır. ✅ İdrarla su kaybı oranı insanda daha yüksek (pembe çubuk daha büyük).
E) Çöl faresi küçük vücutlu olduğu için vücut yüzeyinden kaybedilen su önemsizdir. ❌ Yanlış. Küçük canlılarda vücut yüzey alanı / hacim oranı fazladır. Bu nedenle buharlaşmayla su kaybı daha yüksektir. Grafikte de görüldüğü gibi, çöl faresinde buharlaşmayla su kaybı oranı oldukça yüksek (sarı çubuk).
Sonuç: 🔴 E şıkkı yanlıştır, çünkü çöl faresinde yüzeyden su kaybı küçüklüğüne rağmen önemlidir ve grafik bunu açıkça göstermektedir. ✅ Doğru cevap: E
Soru 2.
5900
(2022-YKS-Alan Yeterlilik Testleri (AYT))
Bir bitki hücresinde bulunan;
I. Sitoplazma,
II. Mitokondri matriksi,
III. Kloroplast stroması
Bölümlerinin hangilerinde substrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP sentezi gerçekleşir?
A. Yalnız IIB. Yalnız III
C. I ve ll
D. I ve III
E. I, ll ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
- Bu soru, hücre içinde ATP sentezinin gerçekleştiği bölümleri belirlemeyi amaçlamaktadır.
- Sitoplazma ve mitokondri matriksi, substrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP sentezine katkıda bulunur.
- Kloroplast stroması ise fotosentez sırasında ATP sentezine katkıda bulunur, fakat substrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP sentezi gerçekleşmez.
- Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır çünkü sitoplazma ve mitokondri matriksi, substrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP sentezine katkıda bulunur.
Soru 3.
5764
(2023-YKS-Alan Yeterlilik Testleri (AYT))
Aşağıdakilerin hangisinde ATP sentezi gerçekleşmez?
A. Kloroplastta protonların tilakoit zardan stromaya geçmeleri sırasındaB. Mitokondride protonların zarlar arası bölgeden matrikse geçmeleri sırasında
C. Kemosentezde inorganik maddelerin oksitlenmesi sırasında
D. Glikolizde glikozdan pirüvik asit oluşumu sırasında
E. Fermantasyonda pirüvik asitten laktik asit oluşumu sırasında
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
Soru 4.
5616
(2013-Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS))
Memelilerde olgun alyuvar hücrelerinde mitokondri bulunmaz.
Buna göre bu hücreler, yaşamaları için gerekli olan enerjiyi aşağıdaki yollardan hangisiyle sağlar?
A. Glikozun oksijensiz yıkımıylaB. Pirüvatın Asetil CoA molekülüne dönüştürülmesiyle
C. NADH elektronlarının doğrudan Asetil CoA molekülüne aktarılmasıyla
D. FADH2 elektronlarının doğrudan elektron taşıma zincirine aktarılmasıyla
E. NADH elektronlarının doğrudan elektron taşıma zincirine aktarılmasıyla
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A