TYT 9.Sınıf Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması Konusuna Ait Çıkmış Soruları
Soru 1.
5646
(MEBİ 20.01.2025 TYT Deneme Sınavı)
P, R, S, T ve Y türlerinin sınıflandırmadaki taksonları incelendiğinde
• P ile R türlerinin aynı sınıfta,
• R ile S türlerinin aynı takımda,
• S ile T türlerinin aynı ailede,
• T ile Y türlerinin aynı cinste
yer aldığı tespit edilmiştir.
Buna göre
I. P, R, S, T ve Y taksonlarının sınıf, şube ve âlem kategorileri aynıdır.
II. R ile Y taksonları aynı ailede yer alır.
III. S ile R arasındaki benzerlik, S ile T arasındaki benzerlikten daha fazladır.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız III
C. I ve II
D. II ve III
E. I, II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
- Bu soru, biyolojik taksonomi konusunda bilgi sahibi olmayı gerektirir. Taksonomi, canlıları sınıflandırma ve adlandırma bilimidir. Canlılar, takson adı verilen hiyerarşik gruplara ayrılır. Bu gruplar şunlardır: âlem, şube (bitkilerde) veya alem (hayvanlarda), sınıf, takım, familya, cins ve tür. Bu gruplar arasında ilerledikçe, canlılar arasındaki benzerlik artar.
- Bu bilgiler ışığında, ifadeleri inceleyelim:
- I. P ile R'nin aynı sınıfta olduğu belirtilmiş. Bu durumda, R, S, T ve Y'nin de aynı sınıfta olduğunu söyleyebiliriz çünkü sınıf, takım, aile ve cinse dahil olan bir kategoridir. Dolayısıyla, bu ifade doğrudur.
- II. R ile S'nin aynı takımda olduğu belirtilmiş, ancak Y'nin bu takıma dahil olduğuna dair bir bilgi yok. Dolayısıyla, R ile Y'nin aynı ailede olduğunu söyleyemeyiz. Bu ifade yanlıştır.
- III. S ile R'nin aynı takımda olduğu belirtilmiş, S ile T'nin ise aynı ailede olduğu belirtilmiş. Aile, takımdan daha özelleşmiş bir kategori olduğu için, S ile T arasındaki benzerlik, S ile R arasındaki benzerlikten daha fazla olmalıdır. Bu ifade yanlıştır.
- Sonuç olarak, yalnızca I. ifade doğrudur ve bu da A şıkkını doğru yapar.
Soru 2.
5751
(2021-YKS-Temel Yeterlilik Testi (TYT))
Aynı cinse ait iki hayvan türü için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Bu türler aynı aile içerisinde yer alır.B. Bu türlerin kromozom sayıları kesinlikle aynıdır.
C. Bu türlerin genlerindeki nükleotit dizilimlerinde farklılık görülebilir.
D. Bu türler çiftleştiklerinde verimli döller oluşturamaz.
E. Bu türler ortak ataya dayalı benzerliklere sahiptir.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: B
- Bu soru, biyoloji ve genetik bilgisi gerektiren bir sorudur. Soruda, aynı cinse ait iki hayvan türü hakkında verilen ifadelerden hangisinin yanlış olduğu sorulmaktadır.
- Doğru cevap B şıkkıdır çünkü aynı cinse ait iki hayvan türünün kromozom sayılarının kesinlikle aynı olacağı ifadesi yanlıştır.
- Bir cins içindeki türlerin kromozom sayıları birbirinden farklı olabilir. Genel olarak, türler arasında kromozom sayısı değişikliği yaygın bir durumdur ve bu durum, türlerin genetik çeşitliliğini ve evrimsel adaptasyon yeteneklerini artırır.
- Diğer şıklarda yer alan ifadeler ise genellikle doğrudur. Örneğin, aynı cinse ait türler genellikle aynı aile içinde yer alır (A), genlerindeki nükleotit dizilimlerinde farklılıklar görülebilir (C), çiftleştiklerinde verimli döller oluşturamazlar (D) ve ortak ataya dayalı benzerliklere sahiptirler (E).
Soru 3.
5266
(2024-YKS-Temel Yeterlilik Testi (TYT))
Canlıların sınıflandırılmasında en üst kategoriden alt kategorilere doğru gidildikçe aşağıdakilerden hangisinin görülmesi beklenmez?
A. Taksonlar arasındaki ortak özellikler azalır.B. Taksonlar arasındaki akrabalık derecesi artar.
C. Birey sayısı azalır.
D. Taksonlar arasındaki protein benzerliği artar.
E. Canlı çeşitliliği azalır.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
Soru 4.
5796
(2013-Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS))
Dört bitki, bilim insanları tarafından,
I. Pinus nigra,
II. Morus nigra,
III. Pinus alba,
IV. Morus alba
şeklinde adlandırılmıştır.
Bu bitkilerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A. I. ve III. bitkilerin şubeleri aynıdır.B. II. ve IV. bitkilerin takımları aynıdır.
C. Bu dört bitki, iki farklı cinse aittir.
D. III. ve IV. bitkiler birbiriyle çaprazlandığında verimli döl verirler.
E. Bu bitkiler dört farklı türe aittir.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: D
Soru 5.
5839
(2012-Lisans Yerleştirme Sınavı-2 (LYS2))
Canlıların sınıflandırılmasında sırasıyla,
âlem – şube – sınıf – takım – aile – cins – tür basamakları kullanılır.
Buna göre, âlem basamağından tür basamağına doğru gidildikçe her bir basamaktaki birey sayısı ve bu bireylerin aralarındaki ortak olan özellik sayısı nasıl değişir?
A. Basamaktaki birey sayısı → Azalır, Bireylerin aralarındaki ortak özellik sayısı → ArtarB. Basamaktaki birey sayısı → Azalır, Bireylerin aralarındaki ortak özellik sayısı → Değişmez
C. Basamaktaki birey sayısı → Artar, Bireylerin aralarındaki ortak özellik sayısı → Azalır
D. Basamaktaki birey sayısı → Artar, Bireylerin aralarındaki ortak özellik sayısı → Değişmez
E. Basamaktaki birey sayısı → Artar, Bireylerin aralarındaki ortak özellik sayısı → Artar
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
📘 Konu Hakkında Kısa Bilgi: Bu soru, biyolojik sınıflandırma basamaklarının mantığını sorgulayan bir bilgi ve mantık sorusudur. Öğrencinin sınıflandırma mantığını ezberlemeden anlamasını hedefler. Canlılar sınıflandırılırken aşağıdaki 7 temel basamak kullanılır:
🔽 Genişten → özele: Âlem → Şube → Sınıf → Takım → Aile → Cins → Tür
📌 Bu sıralamada yukarıdan aşağıya indikçe: Basamaktaki birey sayısı azalır (çünkü özellikler özelleşir). Bireylerin ortak özellikleri artar (çünkü daha benzer canlılar aynı gruba alınır).
Örneğin: Âlem: Hayvanlar (milyonlarca canlı) Tür: Canis lupus familiaris (Evcil köpek) → çok daha az birey ve çok daha fazla ortak özellik
🔍 Şık Analizi:
A) ✅ → Doğru. Yukarıdan aşağıya indikçe: Sayı azalır Ortak özellik artar
B) ❌ → Ortak özellik sayısı artar, sabit kalmaz.
C) ❌ → Ters yönde ilerlemeyi ifade eder.
D) ❌ → Her ikisi de hatalı.
E) ❌ → Sayı artarsa, ortak özellik azalır.
Soru 6.
5335
(MEBİ 06.01.2025 TYT Deneme Sınavı)
Aşağıda yedi temel sınıflandırma kategorisinde yer alan taksonların protein benzerliğine göre sıralaması gösterilmiştir.
Buna göre
I.P kategorisindeki bireylerin bilimsel adları aynıdır ve Latince iki kelimeden oluşur.
II.P kategorisinden Y kategorisine doğru gidildikçe taksonların içerdiği canlı çeşitliliği artar.
III. T kategorisindeki bireylerin S, R ve P kategorileri ortaktır.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
A. Yalnız IB. Yalnız II
C. Yalnız III
D. I ve II
E. II ve III
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C
III. T kategorisindeki bireylerin S, R ve P kategorileri ortaktır. ✅
T kategorisinde yer alan bireyler, kendisinden sonra gelen (S, R ve P) kategorileri ortak olarak paylaşır. Çünkü sınıflandırma hiyerarşisi büyük gruplardan küçük gruplara doğru giderken ortak özellikler artar.
Soru 7.
6104
(2012-Lisans Yerleştirme Sınavı-2 (LYS2))
Canlıların sınıflandırılmasında sırasıyla, âlem – şube – sınıf – takım – aile – cins – tür basamakları kullanılır.
Buna göre, âlem basamağından tür basamağına doğru gidildikçe her bir basamaktaki birey sayısı ve bu bireylerin aralarındaki ortak olan özellik sayısı nasıl değişir?
Basamaktaki Bireylerin aralarındaki
birey sayısı ortak özellik sayısı
A. Azalır ArtarB. Azalır Değişmez
C. Artar Azalır
D. Artar Değişmez
E. Artar Artar
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan basamaklar âlem → şube → sınıf → takım → aile → cins → tür şeklinde ilerler.
Birey sayısı: Âlem en geniş gruptur ve en fazla sayıda canlıyı içerir. Tür ise en spesifik gruptur ve içerdiği birey sayısı en azdır. Yani basamak ilerledikçe birey sayısı azalır.
Ortak özellikler: Âlem basamağındaki canlılar çok farklı özelliklere sahiptir. Ancak tür basamağına doğru ilerledikçe canlılar arasındaki benzerlikler artar. Aynı türdeki canlılar genetik olarak en yakın olanlardır. Yani ortak özellikler artar.
Soru 8.
5537
(2011-Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS))
Aşağıdakilerin hangisi canlılığın okyanuslarda ortaya çıktığını kanıtlamak için kullanılamaz?
A. Canlıların vücut sıvılarının derişiminin deniz suyuna benzerlik göstermesiB. En eski fosillerin deniz canlılarına ait olması
C. Canlı şubelerinin çoğunun denizlerde yaşayan üyelerinin bulunması
D. Okyanusların karalara göre daha kararlı ortam olması
E. Oksijenin kısmi basıncının havadakine göre sularda düşük olması
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: E
Soru 9.
6025
(2007-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Aralarındaki ortak özellikler en fazla olan canlılar, aşağıdaki filogenetik sınıflandırma basamaklarından hangisinde bulunur?
A. TürB. Cins
C. Familya
D. Takım
E. Sınıf
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: A
Soru 10.
5350
(2001-Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS))
Doğada, bir besin ve enerji piramidinde bulunan canlılar arasındaki etkileşimle ilgili olarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A. Üst basamağa doğru gidildikçe toplam birey sa- yısı azalır.B. Bir basamaktaki canlıların tükettikleri enerji top- lamı, bir üst basamaktakinden daha fazladır.
C. Bir basamaktaki türün birey sayısındaki artış, sadece alt basamaktaki enerji kaynağını etkiler.
D. Alt basamak bireylerinde depo edilen toplam enerji miktarı daha fazladır.
E. Enerji bir üst basamağa sadece besin yoluyla geçer.
Cevap İçin Tıklayınız...
Cevap: C