Cevap: E

- Bu soru, çiçekli bitkilerin eşeyli üreme döngüsü ile ilgili bilgi gerektirir. Özellikle çiçekli bitkilerin genetik çeşitliliğe katkıda bulunan süreçler hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektedir.

- Doğru cevap E şıkkıdır çünkü megaspordan yumurta hücresi oluşumu, genetik çeşitlilik oluşturmaz. Megaspordan yumurta hücresi oluşumu, eşeyli üreme döngüsünün bir parçasıdır ancak bu süreç genetik çeşitliliği artırmaz. Çünkü megaspordan yumurta hücresi oluşumu sırasında, megasporun genetik materyali değişmez ve bu nedenle yeni bir genetik çeşitlilik oluşturmaz.

- Diğer taraftan, mikrospor ana hücresinden mikrosporların oluşumu ve megaspor ana hücresinden megaspor oluşumu, mayoz bölünme ile gerçekleşir ve bu süreçler genetik çeşitliliği artırır.

- Çifte döllenme ve yumurta hücresinin döllenmesiyle zigotun oluşumu süreçleri de genetik çeşitliliği artırır çünkü bu süreçlerde genler karışır ve yeni genetik kombinasyonlar oluşur.

Cevap: B

Cevap: C

Cevap: A

Bu soruda, çiçekli bir bitkinin eşeyli üremesi sırasındaki olayların doğru kronolojik sırasını bulmamız isteniyor. Verilen olayları tek tek inceleyelim:

🌼 Olayların Açıklaması:

I. Generatif çekirdekten sperm çekirdeklerinin oluşması 🔹 Bu olay, polen tüpü oluşmaya başladıktan sonra gerçekleşir. Polen, tepeciğe ulaştıktan sonra bölünerek sperm çekirdeklerini oluşturur. → 2. sıradadır.

II. Polen tüpünün embriyo kesesine ulaşması 🔹 Sperm çekirdekleri oluştuktan sonra, polen tüpü embriyo kesesine ulaşır. → 3. sıradadır.

III. Polenlerin dişi organın tepeciğine taşınması 🔹 Bu olay, eşeyli üremenin ilk adımıdır. Polenler rüzgar, böcek gibi etkenlerle tepeciğe ulaşır. → 1. sıradadır.

IV. Triploit çekirdekten besi dokunun oluşması 🔹 Bu olay, çift döllenmeden sonra meydana gelir. Embriyo geliştikçe triploit besi doku oluşur. → 4. sıradadır.

🔁 Hatalı Sıralama: Verilen sırayla: I → II → III → IV Bu yanlıştır, çünkü III (polen tepeciğe ulaşması) en başta olmalı, I ise onun ardından gelmeli.

✅ Doğru Sıralama: III → I → II → IV olmalıdır. Yani I ve III yer değiştirmeli.

Cevap: E

Dormansi Hâlindeki Tohumun Canlı Kalma Süresi ve Çimlenme Yeteneğini Etkileyen Faktörler

Tohum dormansi (uyku hali) sürecindeyken, uzun süre canlı kalabilmesi ve uygun koşullarda çimlenebilmesi bazı faktörlere bağlıdır. Seçenekleri tek tek değerlendirelim:

✅ I. Endospermdeki besin miktarı ve çeşidi

✔ Doğru!

• Endosperm, embriyonun çimlenme sürecinde besin kaynağıdır.
• Besin miktarı ne kadar fazlaysa, tohum o kadar uzun süre canlı kalabilir.

✅ II. Tohum kabuğunun dayanıklılığı

✔ Doğru!

• Tohum kabuğu, dış etkenlere (kuraklık, sıcaklık, mikroplar, mekanik hasar) karşı koruma sağlar.
• Kalın ve sert kabuklu tohumlar, uzun süre canlı kalabilir.

✅ III. Tohum içindeki su miktarı

✔ Doğru!

• Tohum, dormansi durumundayken genellikle düşük su içeriğine sahiptir.
• Aşırı su kaybı hücreleri öldürebilirken, fazla su da çimlenme sürecini erkenden başlatabilir.

Sonuç:

✔ Doğru Cevap: E) I, II ve III

Cevap: D

Cevap: E

Bitkilerde üreme, eşeysiz (vejetatif) üreme ve eşeyli üreme olmak üzere iki şekilde gerçekleşir.

- Eşeysiz üreme: Tek bir ana bitkiden genetik olarak birebir aynı (klon) bireyler oluşur.

- Eşeyli üreme: Tohum ve döllenme yoluyla gerçekleştiğinden genetik çeşitlilik oluşur.

A) Afrika menekşesi yaprağından tam bir bitki üretilmesi → Kalıtsal yapı aynıdır (Yanlış)

• Vejetatif üreme yöntemidir.
• Yeni bitki, ana bitkiyle tamamen aynı genetik yapıya sahip olur.

B) Bir süs bitkisinin yaprak uçlarındaki küçük bitkiciklerin toprağa düşüp köklenmesi → Kalıtsal yapı aynıdır (Yanlış)

• Bu da vejetatif üremeye girer, yani ana bitki ile aynı genetik yapıya sahiptir.

C) Patates yumrusunun vejetatif tomurcuk içeren kısımlarının her birinden tam bir bitki elde edilmesi → Kalıtsal yapı aynıdır (Yanlış)

• Patates de vejetatif üreme ile çoğalır.
• Yeni oluşan bitki, ana bitkinin birebir aynısı olur.

D) Elodea’nın kırılmış sürgünlerinden tam bir bitki elde edilmesi → Kalıtsal yapı aynıdır (Yanlış)

• Elodea, sucul bir bitkidir ve kırılan sürgünlerinden yeni bitkiler oluşturabilir.
• Bu da vejetatif üremedir ve yeni bitki ana bitkiyle aynı genetik yapıya sahiptir.

E) Hurma çekirdeğinin toprağa ekilmesi → Kalıtsal yapı farklıdır (Doğru)

• Çekirdek (tohum), döllenme sonucu oluştuğu için eşeyli üreme gerçekleşmiştir.
• Genetik rekombinasyon (ana ve babadan gelen genlerin karışımı) nedeniyle yeni bitkinin genetik yapısı ana bitkiden farklı olur.
• Bu yüzden kalıtsal farklılık beklenir.

Cevap: B

Çiçekli bitkilerde döllenme, erkek gametin (polen tüpü aracılığıyla) dişi gametle (yumurta hücresi) birleşmesiyle gerçekleşir. Bu olay embriyo kesesinde meydana gelir. Döllenmeden sonra zigot oluşur ve gelişim süreci başlar. Besi dokusunun (endosperm) oluşumu ise döllenmenin ardından gerçekleşen bir olaydır. Bu süreçte ikinci erkek gamet, embriyo kesesindeki polar çekirdeklerle birleşerek triploid (3n) yapıda bir besi dokusunu oluşturur. Besi dokusu, gelişmekte olan embriyo için gerekli besinleri sağlar ve bu nedenle döllenmeden sonraki önemli bir adımdır.

Cevap: E

Erkek ve dişi çiçeklerin ayrı bitkilerde bulunması (dioik bitkiler) böceklerle tozlaşmayı kolaylaştıran bir özellik değildir. Aksine, bu durum tozlaşma şansını azaltabilir çünkü polenin başka bir bitkiye taşınmasını zorunlu kılar. Bu nedenle bu özellik, böceklerle tozlaşmayı artıran bir uyum olarak değerlendirilemez.

Cevap: B